Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική μετάβαση στη ζωή της γυναίκας. Προηγείται η κλιμακτήριος, περίοδος με κάποιες διαταραχές στην έμμηνο ρύση, με τελική κατάληξη να σταματήσει. Η περίοδος αυτή μπορεί να κρατήσει 1-2 χρόνια και συνήθως ξεκινά στα 50-55 έτη. Το όριο αυτό μπορεί να διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα, αφού παράγοντες όπως το κάπνισμα, ο αυξημένος Δείκτης Μάζας Σώματος και η μειωμένη φυσική δραστηριότητα φαίνεται να μειώνουν αυτό το όριο.
Την ευαίσθητη αυτή περίοδο οι γυναίκες βιώνουν κάποια συμπτώματα, μεταξύ των οποίων είναι οι εξάψεις κ.α., αλλά και η αύξηση του κινδύνου για εμφάνιση οστεοπενίας/οστεοπόρωσης αλλά και καρδιαγγειακών νοσημάτων. Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται κυρίως στη μείωση των οιστρογόνων.
Φυσικά υπάρχουν τρόποι οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν αυτή την κατάσταση όπως η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, η τακτική σωματική άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή και η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους. Όσο αφορά την ισορροπημένη διατροφή μπορεί να επιτευχθεί με την προσκόλληση στο Μεσογειακό μοντέλο διατροφής, ενώ σημαντικό στοιχείο είναι η επαρκής κατανάλωση ασβεστίου και βιταμίνης D. Οι εμμηνοπαυσιακές ή μεταμμηνοπαυσιακές γυναίκες αντιμετωπίζουν τον αυξημένο κίνδυνο της οστεοπόρωσης, θα πρέπει λοιπόν μέσω της διατροφής ή της κατανάλωσης συμπληρωμάτων διατροφής να καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες αυτών των συστατικών.
Το ασβέστιο έχει δομικό ρόλο, συμμετέχει στην πήξη του αίματος, ενώ είναι απαραίτητο για την παραγωγή ορμονών και την δράση ενζύμων στον ανθρώπινο οργανισμό.
Η βιταμίνη D από την άλλη είναι στερόλη, που παίζει ρόλο στην απορρόφηση και την απέκκριση ασβεστίου, ενώ μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση του στον οργανισμό.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή για την Ασφάλεια των Τροφίμων οι γυναίκες 50 ετών και πάνω θα πρέπει να καταναλώνουν το λιγότερο 1200 mg ασβεστίου και 20μg βιταμίνης D καθημερινά από όλες τις διατροφικές πηγές. Ο συνδυασμός των δύο αυτών στοιχείων φαίνεται να είναι σημαντικός αφού η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο για την απορρόφηση και τη διατήρηση της ομοιοστασίας του ασβεστίου, ενώ η μακροχρόνια πρόσληψη ασβεστίου είναι απαραίτητη για την απόκτηση της μέγιστης δυνατής οστικής μάζας αλλά και τη διατήρηση της.
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω τα περισσότερα προβλήματα κατά την κλιμακτήριο ή την εμμηνόπαυση εμφανίζονται από την έλλειψη των οιστρογόνων. Τα τελευταία χρόνια μελέτες έχουν δείξει ότι συστατικά όπως οι ισοφλαβόνες μπορούν να βοηθήσουν, ο λόγος είναι ότι οι ουσίες αυτές παρουσιάζουν οιστρογονική δράση.
Το κόκκινο τριφύλλι (Flos Trifolii) είναι ένα φυτό που περιέχει ισοφλαβόνες. Πιο αναλυτικά άρθρο ανασκόπησης παραθέτει τις πιθανές δράσεις του κόκκινου τριφυλλιού, μεταξύ των οποίων είναι η οιστρογονική δράση, και η αντιοξειδωτική. Ο συγγραφέας καταλήγει ότι μπορεί το φυτό να χρησιμοποιηθεί σε ανωμαλίες της εμμηνόπαυσης και στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Ποικίλλες είναι οι μελέτες που αναφέρονται στην επίδραση που έχουν οι ισοφλαβόνες του κόκκινου τριφυλλιού στους υποδοχείς των οιστρογόνων, ενώ όσο αφορά το καρδιαγγειακό σύστημα έχουν γίνει πολυάριθμες μελέτες για την εξακρίβωση της επίδρασης των ισοφλαβονών στα λιπίδια του αίματος. Επίσης αποτελέσματα μελέτης έδειξαν την πιθανή βοηθητική τους δράση στη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, δε βρέθηκαν κλινικές μελέτες που να αναφέρουν ανεπιθύμητες ενέργειες, έως την καθημερινή κατανάλωση 160 mg ισοφλαβονών, ενώ η καθημερινή δόση ορίζεται στα 40-80 mg ισοφλαβονών/μέρα. Βέβαια σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να ζητείται η συμβουλή ιατρού αφού αυτές οι ουσίες ίσως παρουσιάσουν αντενδείξεις.
Η εμμηνόπαυση μπορεί να αποτελεί μια σημαντική αλλαγή στη ζωή της γυναίκας αλλά υπάρχουν τρόποι για να γίνει η μετάβαση πιο ομαλή.