Ορισμός

Εμμηνόπαυση είναι μια μεταβατική περίοδος στη ζωή μιας γυναίκας, όπου οι ωοθήκες της σταματούν να παράγουν ωάρια, το σώμα της παράγει λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη και η έμμηνος ρύση γίνεται λιγότερο συχνή και τελικά σταματάει.

Εναλλακτικές Ονομασίες

Περιεμμηνόπαυση, μετεμμηνόπαυση

Αίτια

Η εμμηνόπαυση είναι ένα φυσικό γεγονός που φυσιολογικά συμβαίνει μεταξύ των 45 και 55 ετών.

Όταν ολοκληρωθεί η εμμηνόπαυση (ονομάζεται μετεμμηνόπαυση) και δεν είχατε περίοδο για 1 χρόνο, δεν βρίσκεστε πλέον σε κίνδυνο να μείνετε έγκυος.
Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυση προκαλούνται από τις αλλαγές στα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης. Οι ωοθήκες παράγουν λιγότερη συγκέντρωση αυτών των ορμονών με το πέρασμα του χρόνου. Τα συγκεκριμένα συμπτώματα και η βαρύτητά τους (ήπια, μέτρια ή σοβαρά) ποικίλει από γυναίκα σε γυναίκα.
Μια σταδιακή μείωση των οιστρογόνων γενικά επιτρέπει στο σώμα σας να προσαρμοστεί αργά στις ορμονικές μεταβολές. Οι εξάψεις και εφιδρώσεις είναι χειρότερες για τα πρώτα 1 - 2 χρόνια μετά την τελευταία περίοδο. Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να διαρκέσουν 5 χρόνια ή περισσότερο.

Τα επίπεδα των οιστρογόνων μπορεί να πέσουν ξαφνικά μετά από κάποιες ιατρικές αγωγές, όπως όταν οι ωοθήκες αφαιρούνται χειρουργικά (ονομάζεται χειρουργική εμμηνόπαυση). Η χημειοθεραπεία και η αγωγή έναντι των οιστρογόνων για τον καρκίνο του μαστού αποτελούν άλλα παραδείγματα. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο σοβαρά και εκδηλώνονται πιο ξαφνικά σε κάποιες περιστάσεις.

Ως αποτέλεσμα της πτώσης των ορμονικών επιπέδων, συμβαίνουν μεταβολές σε ολόκληρο το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας. Τα τοιχώματα του κόλπου γίνονται λεπτότερα και λιγότερο ελαστικά. Ο κόλπος βραχύνεται. Οι λιπαντικές εκκρίσεις του κόλπου γίνονται υδαρείς. Ο ιστός των εξωτερικών γεννητικών οργάνων γίνεται λεπτότερος. Αυτό ονομάζεται ατροφία των χειλέων.

Συμπτώματα

Σε κάποιες γυναίκες, η έμμηνος ρύση σταματά ξαφνικά. Συνήθως, σταματά σταδιακά. Σε αυτό το χρονικό διάστημα, η περίοδοι γενικά είτε πυκνώνουν ή αραιώνουν. Αυτός ο ακανόνιστος κύκλος μπορεί να διαρκεί 1 - 3 χρόνια πριν σταματήσει τελείως. Πριν συμβεί αυτό, το μήκος του κύκλου μπορεί να μειωθεί έως και στις 3 εβδομάδες.
Τα κοινά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης περιλαμβάνουν:

• Ταχυπαλμία
• Εξάψεις
• Νυχτερινές εφιδρώσεις
• Ερύθημα
• Αϋπνία

Άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Μειωμένο ενδιαφέρον για σεξ, πιθανά μειωμένη απόκριση στη σεξουαλική διέγερση
• Αμνημοσύνη (σε κάποιες γυναίκες)
• Κεφαλαλγίες
• Ακανόνιστες περιόδους
• Μεταβολές διάθεσης, όπως ευερεθιστότητα, κατάθλιψη και άγχος
• Διαρροή ούρων
• Κολπική ξηρότητα και επώδυνη σεξουαλική επαφή
• Κολπικές λοιμώξεις
• Αρθραλγίες
• Ακανόνιστο παλμό (αίσθημα παλμών)

Εξετάσεις και Δοκιμασίες

Εξετάσεις αίματος και ούρων μπορεί να γίνουν για να μετρηθούν οι μεταβολές στα επίπεδα των ορμονών, που μπορεί να σηματοδοτούν πότε μια γυναίκα είναι κοντά στην εμμηνόπαυση ή ήδη πέρασε την εμμηνόπαυση. Παραδείγματα αυτών των εξετάσεων περιλαμβάνουν:

• Οιστραδιόλη
• FSH
• LH

Μια πυελική εξέταση μπορεί να δείξει αλλαγές στο επιθήλιο του κόλπου, που προκαλούνται από μείωση στα επίπεδα των οιστρογόνων. Ο γιατρός μπορεί να εκτελέσει μια δοκιμασία οστικής πυκνότητας για να ανιχνεύσει μειωμένη οστική πυκνότητα που αποτελεί σημείο οστεοπόρωσης. Ο ρυθμός οστικής απώλειας αυξάνει στη διάρκεια των πρώτων ετών μετά την τελευταία περίοδο.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση με ορμόνες μπορεί να βοηθήσει εάν έχετε σοβαρά συμπτώματα όπως εξάψεις, νυκτερινές εφιδρώσεις, μεταπτώσεις διάθεσης ή κολπική ξηρότητα.
Συζητήστε την απόφαση να πάρετε ορμόνες διεξοδικά με το γιατρό σας, σταθμίζοντας τους κινδύνους έναντι των πιθανών οφελών. Μάθετε για τις επιλογές που υπάρχουν διαθέσιμες και δεν ενέχουν τη λήψη ορμονών. Κάθε γυναίκα είναι διαφορετική. Ο γιατρός σας θα πρέπει να γνωρίζει ολόκληρο το ιατρικό ιστορικό σας πριν σας χορηγήσει ορμονική θεραπεία (HT)

Εάν έχετε μήτρα και αποφασίσετε να πάρετε οιστρογόνα, θα πρέπει επίσης να πάρετε προγεστερόνη για την πρόληψη του καρκίνου του ενδομητρίου. Εάν δεν έχετε μήτρα, η προγεστερόνη δεν είναι απαραίτητη.

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Αρκετές μεγάλες μελέτες έχουν αμφισβητήσει τα οφέλη και τους κινδύνους της θεραπείας υποκατάστασης ορμονών, περιλαμβανομένου του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικών επεισοδίων και θρόμβων αίματος.
Οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες υποστηρίζουν τη χρήση της HT για την αντιμετώπιση των εξάψεων. Συγκεκριμένες συστάσεις:

• Η ΗΤ μπορεί να δοθεί σε γυναίκες που μπήκαν πρόσφατα σε εμμηνόπαυση.
• Η ΗΤ δεν θα πρέπει να χορηγείται σε γυναίκες που μπήκαν σε εμμηνόπαυση πριν από αρκετά χρόνια. Εξαίρεση αποτελούν οι κολπικές κρέμες οιστρογόνων.
• Το φάρμακο δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για περισσότερο από 5 χρόνια.
• Οι γυναίκες που λαμβάνουν ΗΤ θα πρέπει να έχουν κατά την έναρξη έναν χαμηλό κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιοπάθεια, θρόμβους ή καρκίνο του μαστού.

Για τη μείωση των κινδύνων της θεραπείας οιστρογόνων χωρίς την απώλεια των οφελών της, ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει:

• Να χρησιμοποιήσετε χαμηλότερη δόση οιστρογόνων ή ένα διαφορετικό σκεύασμα οιστρογόνων (για παράδειγμα, μια κολπική κρέμα αντί για χάπια)
• Να κάνετε συχνές και τακτικές πυελικές εξετάσεις και τεστ Παπ, για να εντοπιστούν προβλήματα όσο το δυνατό πιο γρήγορα
• Να κάνετε συχνές και τακτικές κλινικές εξετάσεις, περιλαμβανομένου εξέτασης του μαστού και μαστογραφίες.

Δείτε επίσης: Ορμονική θεραπεία για περισσότερες πληροφορίες για τη λήψη ορμονών.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΗΤ
Υπάρχουν διαθέσιμα κάποια φάρμακα που βοηθούν στις μεταπτώσεις διάθεσης, στις εξάψεις και σε άλλα συμπτώματα. Αυτά περιλαμβάνουν χαμηλή δόση αντικαταθλιπτικών, όπως παροξετίνη, βενλαφαξίνη, βουπροπιόνη και φλουοξετίνη, ή κλονιδίνη, που κανονικά χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Η γκαμπαπεντίνη είναι επίσης αποτελεσματική στη μείωση των εξάψεων.

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχου αρκετά μέτρα που μπορείτε να πάρετε για να μειώσετε τα συμπτώματά σας χωρίς να πάρετε ορμόνες.

• Αποφύγετε την καφεΐνη, το αλκοόλ και τα πικάντικα φαγητά
• Να ντύνεστε ελαφρά και σε στοιβάδες
• Να καταναλώνετε προϊόντα σόγιας
• Να λαμβάνετε επαρκές κάλιο και βιταμίνη D από τρόφιμα ή συμπληρώματα
• Να ασκήστε αρκετά
• Εκτελείτε ασκήσεις Kegel καθημερινά για να ενδυναμώσετε τους μύες του κόλπου και της πυέλου
• Εκτελέστε αργές, βαθιές αναπνοές, όποτε ξεκινάει μια έξαψη (προσπαθήστε να λαμβάνετε 6 αναπνοές το λεπτό)
• Παραμείνετε σεξουαλικά ενεργοί
• Δείτε έναν βελονιστή
• Δοκιμάστε τεχνικές χαλάρωσης όπως γιόγκα, tai chi ή διαλογισμό
• Χρησιμοποιείστε υδατικά λιπαντικά στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.

Πιθανές Επιπλοκές

Μπορεί να συμβεί μετεμμηνοπαυσιακή αιμορραγία. Η αιμορραγία αυτή συχνά δεν είναι ανησυχητική. Ωστόσο, ο γιατρός σας θα πρέπει πάντα να ελέγχει οποιαδήποτε μετεμμηνοπαυσιακή αιμορραγία καθώς μπορεί να αποτελεί πρώιμο σημείο άλλων προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου.
Τα μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων σχετίζονται επίσης με τα ακόλουθα μακροχρόνια προβλήματα!

• Οστική απώλεια και τελικά οστεοπόρωση σε κάποιες γυναίκες
• Μεταβολές στα επίπεδα της χοληστερόλης και μεγαλύτερος κίνδυνος για καρδιοπάθεια

Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό

Καλέστε το γιατρό σας αν:

• Εντοπίζεται αίμα μεταξύ των περιόδων
• Είχατε 12 συνεχείς μήνες χωρίς περίοδο και ξαφνικά εμφανίστηκε κολπική αιμορραγία ή στίγματα, ακόμα και εάν η ποσότητα είναι μικρή

Πρόληψη

Η εμμηνόπαυση είναι ένα φυσικό και αναμενόμενο μέρος της ανάπτυξης μιας γυναίκας και δεν χρειάζεται να προληφθεί. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι για να μειωθούν ή εξαλειφθούν κάποια από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης.

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο για μακροχρόνια προβλήματα όπως η οστεοπόρωση και η καρδιοπάθεια λαμβάνοντας τα ακόλουθα μέτρα:

• Ελέγξτε την αρτηριακή πίεση, τη χοληστερόλη και άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιοπάθεια.
• ΜΗΝ καπνίζετε. Το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει πρώιμη εμμηνόπαυση.
• Να έχετε μια χαμηλή σε λιπαρά διατροφή.
• Να ασκείστε τακτικά. Οι ασκήσεις αντίστασης βοηθούν στην ενδυνάμωση των οστών σας και βελτιώνουν την ισορροπία σας.
• Εάν έχετε σημεία οστικής απώλειας ή έχετε ισχυρό οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης, μιλήστε στο γιατρό σας για φάρμακα που μπορούν να σας βοηθήσουν να σταματήσετε την περαιτέρω εξασθένηση.
• Να παίρνετε ασβέστιο και βιταμίνη D.

Πηγή:http://www.iatronet.gr